Omeka
Omeka is een open-source webpublicatieplatform gericht op het tentoonstellen van digitale collecties. Het combineert basisbeeldbankfunctionaliteit met de mogelijkheid om virtuele tentoonstellingen en themasites te bouwen. Metadata wordt opgeslagen via Dublin Core. Vooral geschikt voor educatieve instellingen, kleine musea en digitale erfgoedprojecten met een focus op storytelling en context.
Er zijn twee hoofdversies:
- Omeka Classic – eenvoudiger, ideaal voor kleine projecten of tentoonstellingen.
- Omeka S – krachtiger, voor instellingen die meerdere sites of collecties willen beheren met gedeelde data en linked data-integratie.
Kenmerken:
- Open-source en webgebaseerd
Vrij te gebruiken en aan te passen, vereist zelfhosting of gebruik van Omeka.net (cloudservice). - Metadata-ondersteuning
Standaard ondersteuning voor Dublin Core, uitbreidbaar met plugins voor andere schema’s. - Gebruiksvriendelijk voor niet-technische gebruikers
Vooral Omeka Classic is ontworpen met eenvoud in gedachten. - Tentoonstellingsmodule
Maak online tentoonstellingen met narratieve context, afbeeldingen, audio en tekst. - Modulair systeem
Veel plugins en thema’s beschikbaar voor extra functionaliteiten (bijv. kaarten, tijdlijnen, IIIF, CSV-import, enz.). - Gebruikers- en rechtenbeheer
Ondersteunt rollen en toegangsrechten (meer geavanceerd in Omeka S). - Linked open data (Omeka S)
Koppelingen met externe vocabulaires, RDF, en SPARQL-query’s zijn mogelijk. - Meertalige content (vooral in Omeka S)
Ondersteunt meertalige gegevens en interface via modules. - Mobielvriendelijke thema’s
Moderne, responsive publicatiesites.
Voordelen:
- Ideaal voor publieksgerichte erfgoedprojecten
Combineert collectiebeheer met presentatie in één systeem. - Eenvoudige installatie en configuratie (voor Classic)
Lage technische drempel voor kleine instellingen. - Educatief en verhalend inzetbaar
Geschikt voor digitale tentoonstellingen, online exposities en cursussen. - Actieve community en goede documentatie
Veel tutorials, voorbeelden en ondersteuning vanuit de erfgoedsector. - Extensibel met plugins
Ondersteunt IIIF, kaarten, sociale media, analysetools, enz. - Flexibel in schaal (met Omeka S)
Eén installatie kan meerdere websites beheren met gedeelde collectiedata.
Nadelen:
- Beperkte metadata-complexiteit (voor Classic)
Minder geschikt voor zeer gedetailleerde of hiërarchische metadata zonder veel maatwerk. - Geen geavanceerde workflowtools
Beperkte ondersteuning voor revisie, goedkeuring of versiebeheer. - Niet bedoeld als volwaardige DAM
Omeka is meer een publicatieplatform dan een allesomvattend assetmanagementsysteem. - Beveiliging en schaalbaarheid bij grote collecties
Zelf gehoste versies vereisen zorgvuldige updates en performancebeheer. - Beperkte standaard zoekfunctionaliteit (Classic)
Uitbreidbaar via plugins, maar niet standaard zo krachtig als gespecialiseerde DAMs.
Overig:
- Naam systeem: Omeka
- Leverancier: Roy Rosenzweig Center for History and New Media
- Website: https://omeka.org
- Licentie: Open source (GPL)
- Cloud-based: Ja (ook zelf te hosten)
- Taalondersteuning: Meerdere talen beschikbaar
- Oorsprongsdatum: 2008
