Collectie Overijssel
Collectie Overijssel is de centrale erfgoedinstelling voor de provincie Overijssel. Ze beheert een brede verzameling archieven, beeldmateriaal en erfgoedcollecties van zowel overheden als particulieren. De organisatie vervult een actieve rol in het toegankelijk maken van erfgoed en werkt daarbij steeds meer digitaal en in netwerkverband.
In haar organisatievisie voor de periode 2025–2029 legt Collectie Overijssel de nadruk op vier speerpunten: duurzame toegankelijkheid, digitale transformatie, organisatorische wendbaarheid en samenwerking met partners. Door het toenemende gebruik van digitale kanalen – inmiddels vele malen groter dan fysieke raadpleging – wil de instelling haar dienstverlening en collectiebeheer volledig afstemmen op digitale toegankelijkheid. Papieren instroom van archieven neemt af; digitale verwerking en duurzame opslag nemen toe. Tegelijkertijd verandert de organisatie intern: medewerkers werken flexibeler en er wordt sterker ingezet op kennisdeling en samenwerking.
Een belangrijk project in dit kader is de grootschalige digitalisering van bijna 26 kilometer archiefmateriaal in samenwerking met GMS Digitaliseert. Hierbij worden prioriteit gegeven aan veelgevraagde collecties, zoals die van de Burgerlijke Stand en de opsporingsdiensten uit de naoorlogse periode. Voor kleinere aanvragen heeft Collectie Overijssel een eigen digitaliseringsteam dat via de ‘Snelle Scanservice’ efficiënt scans op aanvraag levert. De digitale bestanden worden opgeslagen in een veilig, schaalbaar systeem gebaseerd op Silent Brick-technologie, dat niet alleen bestand is tegen gegevensverlies, maar ook geografisch gescheiden back-ups maakt.
In 2025 is Collectie Overijssel overgestapt op een nieuw collectiebeheersysteem: Atlantis. Dit moderne systeem maakt het mogelijk om collecties flexibel te beheren, te ontsluiten en te koppelen aan andere erfgoedplatformen, zowel binnen Nederland als op Europees niveau. Atlantis ondersteunt ook samenwerkingspartners die zelf geen eigen systeem hebben en maakt zo uitwisseling en gezamenlijke publicatie van erfgoedcollecties eenvoudiger en toegankelijker.
Daarnaast speelt samenwerking met kleine erfgoedinstellingen een grote rol. Via het Erfgoedplatform Overijssel en de Overijsselse Datawerkplaats worden vrijwilligers, historische verenigingen en kleine musea ondersteund bij digitalisering, dataverbetering en online ontsluiting van hun collecties. Dit gebeurt via spreekuren, workshops en persoonlijke begeleiding. Er is geen sprake van formele subsidierondes; deelname is laagdrempelig en partners kunnen op elk moment aansluiten.
Een ander belangrijk toekomstproject is de ontwikkeling van een nieuw collectiecentrum in Deventer. De gemeente wil lokale erfgoedinstellingen samenbrengen op één locatie en onderzoekt de mogelijkheden om collecties die nu in Zwolle zijn opgeslagen terug naar Deventer te halen. Dit past bij het streven om erfgoed lokaal zichtbaar en beleefbaar te houden.
De gecombineerde inzet op digitalisering, infrastructuur, samenwerking en lokale betrokkenheid laat zien dat Collectie Overijssel niet alleen een bewaarplaats is, maar een actief netwerkplatform voor erfgoed in de regio. Door technologische innovatie, zoals met Atlantis, én persoonlijke ondersteuning biedt de organisatie toekomstgerichte oplossingen voor een breed scala aan erfgoedpartners – van groot tot klein, van gemeentelijk tot dorpsniveau.
